Innowacyjne podejście do kierowania przedsiębiorstwem przemysłowym: wdrożenie Systemu Zarządzania Produkcją w Zakładach Azotowych „Puławy”

Duże przedsiębiorstwa produkcyjne są przepełnione technologią. Systemy zarządzania, sterowania produkcją, automatyzacja procesów biznesowych, automatyzacja raportowania, narzędzia analityczne itp. Wszystko to stało się standardem. W tych warunkach prawdziwym wyzwaniem jest inteligentne wykorzystanie posiadanych informacji. Zakłady Azotowe „Puławy”, które są częścią Grupy Azoty, jako jedyne w Polsce skutecznie wdrożyły technologię, która im w tym pomoże.

Rozwiązań informatycznych nie należy traktować jako zestawu odseparowanych źródeł informacji, pochodzących np. z systemów automatyki przemysłowej, systemów logistycznych, laboratoryjnych, magazynów wysokiego składowania czy sprzedażowych. Uzupełnienie informacji o zaawansowane reguły logiczne, powstałe w wyniku połączenia wiedzy z zakresu inżynierii, informatyki i zarządzania – pozwala utworzyć spójny „ekosystem” wiedzy o firmie. System Zarządzania Produkcją można porównać do „inteligencji” sterującej systemami, z których pobiera informacje, ale i reaguje na nie. Dzięki tego typu rozwiązaniom możliwe jest skoordynowanie funkcjonowania istniejących w przedsiębiorstwie rozwiązań IT, ale przede wszystkim – dokonywanie istotnych analiz na zupełnie nowym poziomie. Taki innowacyjny projekt zrealizowaliśmy dla Zakładów Azotowych „Puławy”, Grupa Azoty, gdzie Asseco wdrożyło System Zarządzania Produkcją. Jest to jedyne tego typu rozwiązanie w Polsce.

Całą operację można uznać za skomplikowaną – zwłaszcza w kontekście wielu złożonych technologicznie produktów, które znajdują się w portfolio Zakładów Azotowych „Puławy”. Zarządzający zakładem uznali, że odseparowane, przybliżone wielkości, często oparte na wskaźnikach mogą być niewystarczające dla efektywnego zarządzania. Dlatego rozproszone wcześniej dane połączyliśmy w logiczną całość, wokół której utworzone zostały usługi informujące, sterujące, wspierające oraz operacyjne. Wdrożona w ZA Puławy technologia pozwala działać w oparciu o rzeczywiste dane on-line, a nie szacunki. System Zarządzania Produkcją reaguje na informacje. Zaszyta w systemie wiedza sprawia, że są one w sposób inteligentny przekierowywane do systemu w innym obszarze tj. z produkcji do logistyki albo z produkcji do księgowości. Reakcja nie następuje na końcu procesu, po analizie, czy na podstawie wskaźników, ale w odpowiedzi na wydarzenie, w trakcie procesu, na dowolnym jego etapie, w oparciu o dane rzeczywiste i w czasie rzeczywistym. Dzięki temu, dyspozytor ruchu na produkcji, poprzez ustawienie właściwego trybu pracy instalacji (np. rozruch instalacji) wpływa na sposób, w jaki rozliczane są koszty zużywanych surowców czy nośników energii. Informacja trafia automatycznie z systemu do systemu, często z pominięciem osób zaangażowanych w związane z nią procesy. Wiedza przepływa w sposób inteligentny. Z jakiego pochodzi systemu, do jakiego systemu trafia, jakiego procesu biznesowego jest częścią – wszystko to staje się drugorzędne. Liczy się użyteczność danego faktu dla człowieka, który dzięki jego znajomości podejmie lepszą decyzję. Ta wiedza to nie jest wskaźnik wynikający z analizy. Kluczową rolę pełni konkretna wielkość, która w tej sekundzie wystąpiła w procesie produkcji, na giełdzie energii, w magazynie czy w księgowości.

Inny przykład to bieżące monitorowanie rzeczywistych poziomów emisji gazów, pozwalające na aktywną grę na rynku praw do emisji. To wartościowe narzędzie dla spółki działającej w sektorze objętym polityką klimatyczną UE. Z kolei sprzężenie systemów produkcyjnych i logistycznych pozwala na aktywną grę na rynku zakupu surowców, nośników energii. Bieżące raportowanie produkcji realizowane w cyklu zmianowym czy dobowym oparte na danych rzeczywistych pozwala na rynkową aktywność w zakresie zarządzania marżami, promocjami czy kanałami sprzedaży. Procesy w różnych obszarach harmonijnie współgrają, co przekłada się na wyniki.

W warunkach polskich podejście ZA „Puławy” należy uznać za wizjonerskie. Podjęcie się wdrożenia tak zaawansowanych rozwiązań jest dużym wyzwaniem i nie wszystkim się udaje, bowiem wymaga potencjału intelektualnego, determinacji, połączenia wiedzy o inżynierii, o możliwościach narzędzi informatycznych, a także znajomości najnowszych osiągnięć naukowych w dziedzinie zarządzania procesami biznesowymi.

Tomasz Jadczak, Kierownik Zespołu Technologicznego SAP, Pion Rozwiązań dla Przedsiębiorstw, Asseco Poland