Rok 2018 zapoczątkował wiele zmian w sektorze zdrowia, które wynikały m.in. z wejścia w życie ustawy o tzw. sieci szpitali oraz regulacji o ochronie danych osobowych (RODO). Ich wprowadzenie miało duże znaczenie zarówno z punktu widzenia funkcjonowania szpitali, przychodni, jak i pacjentów. W minionym roku jednostki ochrony zdrowia w Polsce żyły także wdrażaniem e-Usług. Kolejne wyzwania, przed którym stoją to dostosowanie systemów informatycznych do wprowadzenia elektronicznej dokumentacji medycznej. Co jeszcze przyniesie im 2019 rok?
Po kilkuletnim zastoju w obszarze e-Usług, miniony rok przyniósł mobilizację rządu, w tym Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Cyfryzacji, a także Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) do ich dalszego rozwoju. Przeprowadzono pilotaże kilku z tych rozwiązań m.in. dotyczących e-Recepty i e-Skierowań oraz wdrożenia elektronicznych zwolnień, które bardzo mocno wspiera jeden z beneficjentów — czyli ZUS.
Choć ożywienie w projektach związanych z e-Usługami jest kierunkiem dominującym, to jednak nie jedynym. Wynika to z faktu, że elektroniczna dokumentacja medyczna (EDM) wychodzi poza definicję usług elektronicznych, a z punktu widzenia informatyki oraz zarządzania opieką zdrowotną jest ona jeszcze ważniejsza. Pierwsza faza projektu dotyczącego EDM rozpocznie się już w styczniu 2019 roku. Zostaną wtedy wdrożone trzy podstawowe dokumenty, a mianowicie karta wypisowa pacjenta, karta informacyjna i karta odmowy przyjęcia do szpitala. Są one już zawarte w oprogramowaniu Asseco, dzięki temu każdy ze szpitali, który zechce wdrożyć to rozwiązanie będzie gotowy do terminu wyznaczonego przez Ministerstwo Zdrowia.
Realizowane w kolejnych latach następne etapy projektu sprawią, że docelowo jednostki opieki zdrowotnej będą zobowiązane do prowadzenia całej dokumentacji pacjenta w formie elektronicznej. Jest to zupełny przełom na rynku opieki zdrowotnej i równocześnie wielkie wyzwanie nie tylko dla świadczeniodawców, zarządzających placówkami, czy lekarzy, którzy będą musieli zmienić swoje przyzwyczajenia, ale także dla działających na tym rynku firm informatycznych. Przygotowujemy się do tego przełomu już od kilku lat i wydaje się, że jesteśmy gotowi na nadchodzące zmiany.
Optymizm na polskim rynku zdrowia
W 2019 roku jeszcze silniejsza stanie się tendencja do rozwoju rozwiązań informatycznych, które zapewnią wsparcie procesów związanych z obszarem medycznym czy podejmowaniem decyzji. Mają być one przyjazne dla lekarza, pielęgniarki i pozostałego personelu medycznego, wesprzeć ich w zakresie merytorycznym i uwolnić od papierkowej pracy. Z jednej strony powinny zapewnić szybki dostęp do informacji poprzez m.in. rozwiązania mobilne, integrację z innymi systemami i urządzeniami, wstępne przetwarzanie dostarczanych danych. Z drugiej umożliwić sprawną weryfikację procedur i przyjętych ścieżek decyzyjnych, zapewnić bezpieczeństwo oraz możliwości dokumentowania działań.
Warto też wspomnieć o światowych trendach w sektorze ochrony zdrowia, które coraz częściej stawiają pacjenta w centrum systemów opieki zdrowotnej. Jest on właścicielem swoich danych i to na nim spoczywa odpowiedzialność regulowania i kierowania własnym procesem leczenia. Dlatego powinien otrzymać specjalne uprawnienia oraz narzędzia, które usprawnią jego kontakty z lekarzem, przychodnią czy szpitalem. Najlepszym tego typu rozwiązaniem jest niewątpliwie aplikacja mobilna, jak. np. Informacje Medyczne, którą stworzyło Asseco.. Przy jej pomocy, każdy może zarządzać swoją dokumentacją medyczną i sprawnie udostępniać ją instytucjom zaangażowanym w proces leczenia. Wszystko odbywa się w bezpieczny sposób – dane są szyfrowane i niedostępne dla dostawcy rozwiązań, który nie ma do nich wglądu. Jedyne, co producent kontroluje od strony technicznej, to sam fakt przesyłania tych informacji. Jest to bardzo silny trend, który będzie nabierał rozpędu wraz z rozwojem EDM. To dobra informacja dla rynku opieki zdrowotnej, która będzie na niego wpływać w kolejnych latach.
Legislacja, PKB, dotacje unijne
Wszystko to sprawia, że dalszy rozwój rynku informatyki w opiece zdrowotnej staje się oczywisty i nieunikniony. Szansę na przyspieszenie technologiczne daje przyjęta w zeszłym roku ustawa, z której zapisów wynika, że w ciągu kilku lat poziom nakładów na opiekę zdrowotną w Polsce sięgnie 6% PKB. To bardzo duża zmiana, która pozwoli na wzrost finansowania informatyki. A będzie to konieczne —także z powodu decyzji dotyczących prowadzenia elementów obowiązkowych związanych z elektroniczną dokumentacją medyczną, RODO, a także z ustawą o cyberbezpieczeństwie. Ich wprowadzenie przyczyni się do znacznego wzrostu ilości przetwarzanych danych, a także podniesienia wymogów bezpieczeństwa i ochrony tożsamości pacjenta, które spowodują, że nakłady na informatykę w opiece zdrowotnej będą także musiały rosnąć.
Nie można tutaj zapomnieć o wspomnianych już wcześniej e-Usługach. Zarówno elektroniczna dokumentacja medyczna, jak i e-Recepta, e-Skierowania oraz e-Zwolnienia generują bardzo istotne potrzeby informatyczne we wszystkich jednostkach, czy instytucjach działających w sektorze opieki zdrowotnej, na każdym poziomie ich funkcjonowania.
Kolejnym motorem wzrostu będą niewątpliwie fundusze europejskie. Wydaje się, że lata 2019, 2020, a także rok 2021, który będzie rokiem rozliczeniowym spowoduje wzrost liczby projektów informatycznych realizowanych w tym czasie. Daje to szansę na realizację projektów związanych z finansowaniem regionalnych systemów informacji medycznej. Pozwolą one urzędom marszałkowskim na poprawę jakości zarządzania szpitalami wojewódzkimi i przychodniami, których są właścicielem. Zapewnią nie tylko sprawną wymianę informacji medycznej między jednostkami na tym terenie, ale umożliwią także pacjentom lepszy dostęp do informacji o usługach. Do tej pory w Polsce miało miejsce tylko kilka tego typu wdrożeń, z których istotna część została zrealizowana przez Asseco. Po województwie podkarpackim i podlaskim czekamy na kolejne projekty, które tym razem mają być realizowane w województwie pomorskim, wielkopolskim, małopolskim i śląskim.
Krzysztof Groyecki, Wiceprezes Zarządu Asseco Poland